Profilaktyka i leczenie stanów niedoboru potasu. Niedobory potasu w organizmie powstają najczęściej na skutek: podawania leków moczopędnych, produktów glikokortykosteroidowych, glikozydów nasercowych; przewlekłych biegunek i wymiotów; przebiegu niektórych chorób nerek. Niedobór potasu towarzyszy także takim chorobom, jak: wtórny hiperaldosteronizm; marskość wątroby z wodobrzuszem; choroby układu krążenia; cukrzyca.

Dorośli. Przeciętnie stosuje się: nieznaczna hipokaliemia, np. dieta uboga w potas lub uzupełnianie niedoboru potasu w trakcie stosowania leków moczopędnych: 1-2 tabl. (10-20 mEq)/dobę; znaczna hipokaliemia, w zależności od stopnia niedoboru potasu: 2-6 tabl. (20-60 mEq)/dobę. Przy ustalaniu dawki należy uwzględnić zawartość potasu w pożywieniu (owoce, warzywa, soki). W celu zmniejszenia drażniącego działania na błonę śluzową przewodu pokarmowego produkty zawierające chlorek potasu należy: przyjmować podczas posiłku lub po posiłku; popijać dużą ilością wody. Dzieci. Nie ustalono skuteczności i bezpieczeństwa stosowania u dzieci, dlatego stosowanie chlorku potasu w tej populacji nie jest zalecane. Pacjenci w podeszłym wieku. Produkty zawierające chlorek potasu należy stosować ze szczególną ostrożnością u osób w wieku podeszłym. Należy często kontrolować stężenie potasu w surowicy ze względu na zwiększone ryzyko hiperkaliemii. Zaburzenia czynności nerek. Produkty zawierające chlorek potasu są przeciwwskazane u pacjentów z niewydolnością nerek. Zaburzenia czynności wątroby. Nie przeprowadzono badań u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Należy zachować bardzo dużą ostrożność podczas stosowania chlorku potasu u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby, z uwagi na zwiększone ryzyko zaburzeń elektrolitowych.

Tabl. należy połykać w całości. Pozwala to na równomierne i stopniowe uwalnianie leku ze szkieletu tabletki, który jest wydalany z kałem.

Nadwrażliwość na substancję czynną - chlorek potasu lub którąkolwiek substancję pomocniczą; nadwrażliwość na suplementację potasu (np. napadowy niedowład hiperkaliemiczny); hiperkaliemia; niewydolność nerek; jednoczesne stosowanie leków moczopędnych oszczędzających potas w monoterapii lub w połączeniu z diuretykami pętlowymi; wrodzone paramiotonie; zaburzenia metabolizmu (kwasica towarzysząca śpiączce cukrzycowej); hipowolemia z hiponatremią; krwawienia z przewodu pokarmowego; choroba wrzodowa (zaostrzenia); niewydolność nadnerczy; zaburzenia strukturalne lub czynnościowe utrudniające pasaż produktu leczniczego przez przewód pokarmowy.

Monitorowanie leczenia. Produkt leczniczy należy podawać z zachowaniem ostrożności, ponieważ stopień niedoboru potasu lub właściwe dzienne zapotrzebowanie na potas często nie są dokładnie znane. Zbyt duża dawka może prowadzić do wystąpienia objawów zatrucia. Przed rozpoczęciem oraz w trakcie leczenia należy dokonać klinicznej oceny stanu pacjenta, wykonać EKG i (lub) oznaczyć stężenie potasu w surowicy. Pacjenci w podeszłym wieku. Produkty zawierające chlorek potasu należy stosować ze szczególną ostrożnością u pacjentów w wieku podeszłym. Zaburzenia czynności nerek. U pacjentów z zaburzoną czynnością nerek należy wziąć pod uwagę konieczność zastosowania mniejszych dawek potasu. Podczas stosowania produktów zawierających potas należy okresowo monitorować kaliemię, EKG oraz czynność nerek. Objawy ze strony przewodu pokarmowego W razie silnych bólów brzucha, fusowatych wymiotów, czarnych stolców produkt należy odstawić. Chlorek potasu w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi produktami leczniczymi może wywoływać owrzodzenia przewodu pokarmowego, w szczególności dolnej części przełyku i jelita cienkiego. Ryzyko zwiększa się u pacjentów z miejscowymi, czynnościowymi lub mechanicznymi zaburzeniami przewodu pokarmowego, z chorobami układu sercowo-naczyniowego, u pacjentów leczonych długotrwale lub przyjmujących leki cholinolityczne. Objawy przedmiotowe i podmiotowe wskazujące na owrzodzenie lub niedrożność przewodu pokarmowego należy uznać za kwalifikujące do natychmiastowego przerwania leczenia. Zaburzenia czynności wątroby. U pacjentów z chorobami wątroby sole potasu należy stosować z bardzo dużą ostrożnością (z uwagi na ryzyko hiperkaliemii). Zaburzenia czynności serca. Należy zachować ostrożność podczas stosowania preparatu u pacjentów z chorobami serca. Inne. U niektórych pacjentów niedobory magnezu wywołane przez stosowanie diuretyków uniemożliwiają wewnątrzkomórkowe wyrównanie niedoboru potasu, dlatego należy skorygować hipomagnezemię jednocześnie z hipokaliemią. U pacjentów ze stomią zmianie może ulec czas pasażu jelitowego i bardziej wskazane jest u nich leczenie innymi postaciami soli potasu. Laktoza. Produkt leczniczy nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lappa), lub zespołem złego wchłaniania glukozygalaktozy.Lak czerwieni koszenilowej. Ze względu na zawartość laku czerwieni koszenilowej produkt może powodować reakcje alergiczne.

Przy równoczesnym podawaniu leków wchodzących w interakcje z chlorkiem potasu należy okresowo kontrolować stężenie potasu. Podwyższenie poziomu potasu w surowicy krwi może wystąpić w przypadku jednoczesnego stosowania preparatu z: lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas, inhibitorami ACE, antagonistami receptora angiotensyny II (typu ATI), indometacyną, glukokortykosteroidami, heparyną, glikozydami nasercowymi, lekami β-adrenolitycznymi, innymi preparatami zawierającymi potas, solami wapnia, solami sodu. Równoczesne stosowanie chlorku potasu z lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas (np. spironolakton, kanrenonem, amilorydem, triamterenem) jest przeciwwskazane. Ryzyko potencjalnie śmiertelnej hiperkaliemii jest szczególnie wysokie u pacjentów z niewydolnością nerek (nakładający się efekt działania diuretyków oszczędzających potas). Nie zaleca się łączenia chlorku potasu z inhibitorami ACE (np. enalaprylem, kaptoprylem). Równoczesne stosowanie tych leków wymaga szczególnej ostrożności ze względu na zwiększone ryzyko potencjalnie śmiertelnej hiperkaliemii, szczególnie u osób z niewydolnością nerek. Należy zachować szczególną ostrożność przy równoczesnym stosowaniu chlorku potasu z glikozydami nasercowymi. Hiperkaliemia zmniejsza działanie inotropowe glikozydów naparstnicy (digoksyny), może powodować zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego. Należy zachować szczególną ostrożność przy równoczesnym stosowaniu chlorku potasu z NLPZ (np. indometacyną). NLPZ mogą spowodować hiperkaliemię, dlatego konieczna jest kontrola stężenia potasu w surowicy krwi. Pozajelitowe podanie soli wapnia przy równoczesnym stosowaniu preparatów potasu może spowodować wystąpienie arytmii. Dieta o dużej zawartości chlorku sodu zwiększa wydalanie potasu.

Ciąża nie stanowi bezwzględnego przeciwwskazania do leczenia produktem. Brak danych na temat zagrożenia dla płodu u ludzi i zwierząt, gdyż nie przeprowadzono odpowiednio kontrolowanych badań klinicznych. Produkt leczniczy może być stosowany w ciąży jedynie, gdy w opinii lekarza korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Produkt leczniczy może być stosowany w okresie karmienia jedynie w przypadkach, gdy w opinii lekarza korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla dziecka.

Zaburzenia serca: (częstość nieznana) niemiarowość pracy serca, zaburzenia przewodnictwa przedsionkowo-komorowego. Zaburzenia żołądka i jelit: (częstość nieznana) nudności, wymioty, wzdęcia, bóle brzucha, uczucie dyskomfortu w brzuchu, biegunka, pieczenie w żołądku i przełyku, zaparcia, niewielkie zmiany nadżerkowe w jelicie cienkim, owrzodzenie żołądka i dwunastnicy. Ryzyko wystąpienia owrzodzeń żołądka i dwunastnicy wzrasta przy stosowaniu wyższych dawek chlorku potasu. Niewielkie zmiany nadżerkowe w jelicie cienkim stwierdzono w przypadku doustnego stosowania niektórych stałych form leku. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (częstość nieznana) wysypka skórna. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (częstość nieznana) hiperkaliemia (z ryzykiem nagłej śmierci). Należy monitorować poziom potasu w surowicy, aby zapobiec wystąpieniu hiperkaliemii.

Hiperkaliemia może być spowodowana znacznym przedawkowaniem albo też równoczesnym podaniem leków oszczędzających potas lub inhibitorów ACE. W przypadku wystąpienia objawów przedawkowania należy odstawić produkt leczniczy. Intensywność objawów zależy od stopnia hiperkaliemii. Do objawów przedawkowania chlorku potasu należą: w przypadku mniej zaawansowanej hiperkaliemii (stężenie potasu w surowicy krwi poniżej 6,0 mmol/1): osłabienie siły mięśniowej i zaburzenia czucia, parestezje kończyn, paraliż wiotki, apatia, dezorientacja, spadek ciśnienia krwi, arytmie oraz blok serca (np. blok przedsionkowo-komorowy); w przypadku hiperkaliemii dużego stopnia (powyżej 6 mmol/1): zatrzymanie pracy serca. Leczenie. W lżejszych przypadkach przedawkowania wystarczy odstawić produkt leczniczy i powstrzymać się od spożywania pokarmów bogatych w potas. Znaczne przedawkowanie wymaga leczenia szpitalnego. Następujące metody mogą być zastosowane w leczeniu hiperkaliemii: eliminacja żywności i leków zawierających potas; 10-25% roztwór dekstrozy, zawierający 10 j.m. insuliny krystalicznej/20 g dekstrozy, podany dożylnie w dawce 300-500 ml/h, absorpcja i wymiana jonów potasowych przy użyciu żywic kationowymiennych w formie sodowej lub amonowej, podanych doustnie lub w postaci wlewki retencyjnej (uwaga: żywic amonowych nie należy stosować u pacjentów z marskością wątroby); hemodializa i dializa otrzewnowa. W przypadku digitalizacji organizmu zbyt szybkie obniżanie poziomu potasu w osoczu może spowodować zatrucie glikozydami naparstnicy.

Potas jest najważniejszym kationem wewnątrzkomórkowym biorącym udział w wielu procesach fizjologicznych. Warunkuje prawidłową kurczliwość mięśni, odgrywa ważną rolę w przewodnictwie nerwowym i przemianie węglowodanowej. Jony potasowe są kationami niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

1 tabl. zawiera 750 mg chlorku potasu, co jest równoważne 391 mg jonów potasu (10 mEq K⁺).