Wapniowa kamica nerkowa u pacjentów z niskim wydalaniem cytrynianów z moczem. Nerkowa kwasica dystalna cewkowa, kwasica metaboliczna w przewlekłej niewydolności nerek przebiegającej bez istotnego zmniejszenia dobowej ilości moczu i bez hiperkaliemii. Uzupełnianie niedoboru potasu w ustroju. Inne stany patologiczne wymagające przewlekłej alkalizacji moczu.

Dorośli. U dorosłych o przeciętnej mc leczenie należy rozpoczynać stosując doustnie 3x/dobę po 2 tabl. (50 mg/kg mc) w regularnych odstępach czasu (średnio co 8 h). Dawkę maks., indywidualnie dla każdego pacjenta, wyznacza pH moczu i/lub wielkość dobowego wydalania cytrynianów z moczem. Dzieci. Nie ma właściwego wskazania do stosowania produktu u dzieci.

Podanie doustne.

Hiperkaliemia, niewydolność krążenia lub ciężkie uszkodzenie serca, lokalne i uogólnione zaburzenia hemostazy (m.in. zaburzenia krzepliwości krwi, skazy naczyniowe), infekcje układu moczowego, alkaloza, zwłaszcza metaboliczna, kamica fosforanowo-amonowo-magnezowa oraz mieszane postacie kamicy nerkowej z przewagą fosforanu amonowo-magnezowego szczególnie przy współistniejącej infekcji układu moczowego, przewlekła niewydolność nerek (przesączanie kłębuszkowe mniejsze niż 0,7 ml/kg/min) zwłaszcza w stadiach od niewydolności umiarkowanej do terminalnej, stany zapalne żołądka i dwunastnicy oraz czynna choroba wrzodowa, krwawienie z przewodu pokarmowego, schorzenia, w których spowolnione jest przejście tabletki przez przewód pokarmowy takie jak: opóźnione opróżnianie żołądka, ucisk przełyku, niedrożność lub zwężenie jelita, a także w przypadku leczenia antycholinergicznego, przewidywane w czasie najbliższych 2 dni wykonanie zabiegu operacyjnego, zwłaszcza związanego z ryzykiem dużej utraty krwi.

Przełamanie lub pogryzienie tabl. przyspiesza uwalnianie leku i może nasilić jego ewentualne działanie drażniące na ścianę żołądka. Dlatego zaleca się połykanie tabletek w całości i popijanie dużą ilością płynu. Stosowanie produktu tuż po posiłku może łagodzić ewentualne podrażnienia przewodu pokarmowego. W czasie leczenia wskazane jest kontrolowanie stopnia kwasowości moczu. Pomiary należy przeprowadzać w świeżo oddanym moczu 3-4-krotnie w czasie doby (najważniejszy jest pomiar w moczu porannym) - zalecane jest utrzymywanie pH moczu w zakresie 6,5 - 7,0. Na podstawie uzyskanych wyników należy w porozumieniu z lekarzem dobrać dawkę leku. Należy przy tym wykluczyć obecność infekcji układu moczowego, która może uniemożliwić prawidłową ocenę wpływu cytrynianów na pH moczu. Jednym ze sposobów kontroli zapotrzebowania na lek może być też pomiar dobowego wydalania cytrynianów z moczem, wskazana wartość wydalania ponad 500 mg/dobę (lub stężenie w moczu większe niż 350 mg/1 istotne przy wydalaniu moczu mniejszym niż 1,5 l/dobę). Stosowanie dawek leku powodujących wydalanie z moczem cytrynianów w ilości ponad 1200 mg/dobę nie przynosi istotnych korzyści. Najważniejsze dla leczenia i zapobiegania kamicy jest przyjęcie leku wieczorem (przed snem) i rano (po obudzeniu się).Lek powinien być jednym z elementów opracowanego przez lekarza schematu postępowania leczniczego obejmującego dbałość o wydalanie odpowiedniej ilości moczu, zalecenia dietetyczne, cykliczne badania moczu i krwi. Należy pamiętać, że w większości podanych wskazań lek powinien być stosowany długotrwale, nawet wiele lat. Niekontrolowane, nawet krótkotrwałe (1-2 dni), przerwanie leczenia (bez konsultacji z lekarzem) może zniweczyć pozytywne efekty długotrwałej terapii i spowodować nawrót lub nasilenie objawów kamicy. Nie należy stosować dawek większych niż zalecane. W czasie stosowania produktu nie należy pić napojów alkoholowych. U chorych z niewielkim zaburzeniem czynności nerek lub z tendencją do wyższych stężeń potasu w surowicy, leczenie powinno być prowadzone pod nadzorem nefrologa. Należy kontrolować stężenie kreatyniny oraz potasu w surowicy i ewentualnie ograniczyć spożywanie pokarmów bogatych w potas (pomidory, pomarańcze, kompoty owocowe).

Cytrynianu potasu nie należy podawać z wodorotlenkiem glinu i magnezu, eplerenonem (selektywny bloker aldosteronu) i metenaminą. Należy skonsultować się z lekarzem przy jednoczesnym stosowaniu preparatu z lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas, opioidami, efedryną i pseudoefedryną, lekami zmniejszającymi krzepliwość krwi, antybiotykami z grupy makrolidów, trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, lekami alkalizującymi mocz lub powodującymi jego zakwaszenie. Ponadto z powodu zwiększonego ryzyka wystąpienia hiperkaliemii należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania produktu z inhibitorami ACE, antagonistami receptora angiotensyny II, cyklosporyną lub glikozydami naparstnicy.

Nie udokumentowano dostatecznie bezpieczeństwa stosowania produktu w okresie ciąży i karmienia piersią. Leczenie może być kontynuowane tylko pod kontrolą ginekologa i nefrologa. Dawka dobowa powinna być ustalona na nowo na podstawie badań.

Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo rzadko) podrażnienie górnego odcinka przewodu pokarmowego (zwłaszcza przy stosowaniu na czczo i bez popicia wodą) - wymioty, nudności, zgaga; uczucie pełności w prawym podżebrzu; hiperkaliemia. Zaburzenia naczyniowe: nasilenie niewydolności żylnej kończyn dolnych, ujawnienie lub nasilenie objawów skazy krwotocznej. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia.U osób ze skłonnością do hiperwentylacji (najczęściej wyraża się szybkimi i głębokimi oddechami) możliwe jest nasilenie wynikających z niej objawów klinicznych (np. zawrotów głowy, mroczków).

Minimalna dawka toksyczna nie została ustalona. Sole potasu podawane pacjentom z prawidłowo funkcjonującymi nerkami zazwyczaj wykazują minimalną toksyczność. Mogą wystąpić nudności, wymioty, osłabienie, drętwienie kończyn, bladość, niedociśnienie, skurcze mięśniowe i dysrytmie. Niskie dawki soli potasowych mogą być toksyczne dla pacjentów z niewydolnością nerek. U tych pacjentów może też wystąpić alkaloza metaboliczna. Przedawkowanie cytrynianu potasu może prowadzić do wystąpienia hiperkaliemii. W przypadku przedawkowania zawsze i niezwłocznie należy się zgłosić do lekarza. Zaleca się postępowanie objawowe, zależnie od stwierdzonych przez lekarza zaburzeń oraz spożycie w czasie najbliższych 12- 24 h większej niż zwykle ilości wody. Jeżeli od spożycia produktu upłynęło nie więcej niż 1/2 h należy podjąć próbę sprowokowania wymiotów. W przypadku pojawienia się cech skazy krwotocznej pomocne jest podanie leków uszczelniających naczynia i witaminy K. Objawy podrażnienia przewodu pokarmowego należy łagodzić stosując leki wytwarzające ochronną błonę na powierzchni śluzówki żołądka (np. preparaty zawierające sukralfat) lub ewentualne leki blokujące receptory H2 (np. preparaty zawierające ranitydynę). Należy zachować dużą ostrożność rozważając zastosowanie innych leków alkalizujących treść żołądkową. Łagodną alkalozę można (w warunkach ambulatoryjnych) zwalczać stosując witaminę C i/lub sok z żurawiny po konsultacji z nefrologiem.

Substancją czynną produktu leczniczego jest wolno uwalniający się cytrynian potasu. Cytryniany znane są jako grupa związków chemicznych spełniających rolę inhibitorów reakcji tworzenia kamieni nerkowych, w skład których wchodzi wapń. Możliwe jest to dzięki redukcji wysycenia moczu kamieniotwórczymi solami wapnia, głównie dotyczy to szczawianów. W wielu przypadkach kamicy nerkowej stwierdza się pierwotne lub wtórne obniżenie dobowego wydalania cytrynianów z moczem, które jest w pewnym stopniu zależne od diety, wieku, płci oraz pory dnia lub nocy. Cytryniany zwalniają wzrost kryształów szczawianu wapnia i fosforanu wapnia oraz alkalizują mocz. Powstające w metabolizmie cytrynianów dwuwęglany stanowią czynnik alkalizujący, który powoduje zwolnienie szybkości zużytkowywania endogennych cytrynianów w cyklu kwasów trójkarboksylowych i zwiększenie ich wydalania przez nerki.

1 tabl. zawiera 680 mg jednowodnego cytrynianu potasu.