Opis:
Zakażenia wywołane przez drobnoustroje chorobotwórcze wrażliwe na klarytromycynę, w tym: zakażenia górnych dróg oddechowych, zatok i ucha środkowego wywołane przez: Streptococcus pyogenes, Streptococcus pneumomae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis; zakażenia dolnych dróg oddechowych: zapalenie oskrzeli, bakteryjne zapalenie płuc wywołane przez Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis i atypowe zapalenie płuc wywołane przez Chlamydia pneumoniae lub Mycoplasma pneumoniae; zakażenia skóry, tkanki podskórnej i tkanek miękkich: róża, liszajec zakaźny, czyraczność, zapalenie mieszków włosowych, zakażenia ran wywołane przez Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes; rozsiane lub zlokalizowane zakażenia wywołane przez Mycobacterium avium lub Mycobacterium intracellulare. Zlokalizowane zakażenia wywołane przez Mycohacterium chelonae, Mycobacterium fortuitum lub Mycobacterium kansasii. Klarytromycynę stosuje się również; u pacjentów zakażonych HIV (liczba limfocytów CD4 ≤100/mm3) w celu zapobiegania rozsianym zakażeniom wywołanym przez kompleks Mycobacterium avium (MAC); u pacjentów z owrzodzeniem dwunastnicy i potwierdzonym diagnostycznie zakażeniem Helicobacter pylori (jednocześnie z preparatami hamującymi wydzielanie soku żołądkowego oraz innym antybiotykiem).
Zakażenia układu oddechowego, skóry i tkanek miękkich. Dorośli: zwykle stosuje się dawkę 250 mg 2x/dobę (tj. co 12 h). W ciężkich zakażeniach dawkę można zwiększyć do 500 mg 2x/dobę (co 12 h). Jeśli konieczne jest podanie jednorazowo dawki 500 mg, zaleca się stosowanie produktu zawierającego 500 mg klarytromycyny w tabl. Leczenie trwa zazwyczaj 5-14 dni (z wyjątkiem zapalenia płuc i zatok, kiedy to zwykle trwa 6-14 dni). Pacjenci z niewydolnością nerek. U pacjentów z niewydolnością nerek, u których klirens kreatyniny jest mniejszy niż 30 ml/min, dawkę klarytromycyny należy zmniejszyć o połowę, tzn. podawać 250 mg raz/dobę, a w ciężkich zakażeniach - 250 mg 2x/dobę. Leczenie u tych pacjentów nie powinno trwać dłużej, niż 14 dni. Dzieci w wieku powyżej 12 lat: dawkowanie jak u pacjentów dorosłych. Zakażenia zębów i jamy ustnej. Zalecana dawka wynosi 250 mg 2x/dobę (co 12 h). Leczenie trwa zwykle 5 dni. Zakażenia wywołane przez drobnoustroje z rodzaju Mycobacterium. Dawkowanie zalecane dla osób dorosłych wynosi 500 mg 2x/dobę (co 12 h). U pacjentów z AIDS leczenie rozsianej postaci zakażenia wywołanego przez kompleks Mycobacterium avium (MAC) powinno być prowadzone tak długo, jak długo obserwuje się korzystne działanie kliniczne i bakteriologiczne. Klarytromycynę należy stosować u tych pacjentów jednocześnie z innymi lekami działającymi na Mycobacterium. Zapobieganie zakażeniom wywoływanym przez MAC. dawkowanie zalecane dla osób dorosłych wynosi 500 mg 2x/dobę (co 12 h). Zakażenia Helicobacter pylori. w zakażeniach H. pylori stosuje się jeden z niżej przedstawionych schematów leczenia. Leczenie z zastosowaniem 3 leków: klarytromycyna (500 mg 2x/dobę), lanzoprazol (30 mg 2x/dobę), amoksycylina (1 g 2x/dobę) przez 10 dni, lub klarytromycyna (500 mg 2x/dobę), omeprazol (20 mg raz/dobę), amoksycylina (1 g 2x/dobę) przez 7-10 dni. Leczenie z zastosowaniem 2 leków: klarytromycyna (500 mg 3x/dobę) w skojarzeniu z omeprazolem (40 mg/dobę) przez 14 dni, a następnie sam omeprazol (20 lub 40 mg/dobę) przez kolejne 14 dni, lub klarytromycyna (500 mg 3x/dobę) w skojarzeniu z lanzoprazolem (60 mg/dobę) przez 14 dni; w celu uzyskania całkowitego wyleczenia wrzodu może być konieczne dalsze podawania leków zmniejszających wydzielanie kwasu żołądkowego.
Nadwrażliwość na substancję czynną - klarytromycynę, inne antybiotyki makrolidowe lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Przeciwwskazane jest równoczesne stosowanie klarytromycyny z którymkolwiek z następujących leków: astemizolem, cyzaprydem, pimozydem, terfenadyną.
W trakcie stosowania prawie wszystkich leków przeciwbakteryjnych, w tym również antybiotyków makrolidowych, dojść może do wystąpienia rzekomobłoniastego zapalenia jelit. Jest ono powodowane przez toksyny nadmiernie namnażającego się w jelitach Clostridium difficile i może mieć przebieg od lekkiego do ciężkiego, zagrażającego życiu. W lekkich przypadkach wystarczy odstawić antybiotyk, natomiast w ciężkich należy podać doustnie metronidazol lub wankomycynę. Nie należy stosować leków hamujących perystaltykę, ani też innych środków działających zapierająco. Klarytromycyna metabolizowana jest głównie w wątrobie, a wydalana przede wszystkim przez nerki, dlatego stosując preparat u pacjentów z niewydolnością wątroby i/lub umiarkowaną albo ciężką niewydolnością nerek należy zachować ostrożność. Lek może być stosowany w ciąży jedynie w przypadkach, gdy w opinii lekarza korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Bakterie oporne na klarytromycynę mogą również wykazywać oporność na inne antybiotyki makrolidowe, linkomycynę oraz klindamycynę (oporność krzyżowa). Nie badano. Przed podjęciem decyzji o prowadzeniu pojazdu lub obsługiwaniu maszyn, należy wziąć pod uwagę, że produkt leczniczy może wywoływać zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego i obwodowego, stany splątania i zaburzenia orientacji.
Klarytromycyna metabolizowana jest w wątrobie z udziałem izoenzymu 3A cytochromu P450 (CYP3A) i dlatego wówczas, gdy stosowana jest jednocześnie z innymi lekami metabolizowanymi z udziałem tego układu enzymatycznego, takimi jak alkaloidy sporyszu, alprazolam, astemizol, chinidyna, cylostazol, cyzapryd, cyklosporyna, dyzopiramid, doustne leki przeciwzakrzepowe (w tym warfaryna), karbamazepina, lowastatyna, metyloprednizolon, midazolam, omeprazol, pimozyd, ryfabutyna, syldenafil, symwastatyna, takrolimus, terfenadyna, triazolam i winblastyna, może zwiększać ich stężenie w surowicy. Podobny rodzaj interakcji, choć z udziałem innych izoenzymów, zachodzi w przypadku fenytoiny, teofiliny i walproinianu. W badaniach klinicznych, w trakcie stosowania tych leków jednocześnie z klarytromycyną, obserwowano niewielkie, jednak istotne statystycznie zwiększenie stężenia teofiliny i karbamazepiny w surowicy. U pacjentów przyjmujących jednocześnie klarytromycynę i cyzapryd, w wyniku zwiększenia stężenia drugiego z tych leków w surowicy, dojść może do pojawienia się zmian w zapisie EKG - wydłużenia odstępu QT i/lub zaburzeń rytmu serca (częstoskurczu komorowego, migotania komór, częstoskurczu typu torsade de pointes). Podobne zaburzenia mogą również wystąpić u pacjentów stosujących jednocześnie klarytromycynę i pimozyd. W rzadkich przypadkach, u pacjentów przyjmujących jednocześnie klarytromycynę oraz lowastatynę lub symwastatynę dochodziło do rabdomiolizy. Antybiotyki makrolidowe mogą wpływać na metabolizm terfenadyny i powodować zwiększenie jej stężenia w surowicy, co z kolei w sporadycznych przypadkach może spowodować wydłużenie odstępu QT w zapisie elektrokardiograficznym oraz wystąpienie zaburzeń rytmu serca - częstoskurczu komorowego, migotania komór, częstoskurczu typu torsade de pointes. W badaniu przeprowadzonym u 14 zdrowych ochotników jednoczesne podawanie klarytromycyny i terfenadyny spowodowało 2-3-krotne zwiększenie stężenia kwaśnego metabolitu terfenadyny w surowicy oraz wydłużenie odstępu QT. Podobne skutki obserwowano w trakcie jednoczesnego podawania astemizolu z innymi antybiotykami makrolidowymi. Częstoskurcz typu torsade de pointes obserwowano również u pacjentów przyjmujących jednocześnie klarytromycynę oraz chinidynę lub dyzopiramid. W przypadku, gdy leki te stosowane są jednocześnie z klarytromycyną, należy kontrolować ich stężenia w surowicy. U pacjentów przyjmujących jednocześnie digoksynę i klarytromycynę obserwowano zwiększenie stężenia pierwszego z tych leków w surowicy, dlatego też stosując je równocześnie należy kontrolować stężenie digoksyny w surowicy. Jednoczesne doustne podawanie klarytromycyny w postaci tabl. i zydowudyny dorosłym pacjentom zakażonym HIV powodować może zmniejszenie stężenia zydowudyny w stanie stacjonarnym. U dzieci zakażonych HIV przyjmujących klarytromycynę w postaci zawiesiny oraz zydowudynę lub dwudeoksyinozynę, podobna interakcja nie występuje. W badaniach farmakokinetycznych zaobserwowano, że jednoczesne stosowanie klarytromycyny oraz rytonawiru powoduje hamowanie metabolizmu klarytromycyny. Dochodzi do zwiększenia wartości AUC, Cmax oraz Cmin klarytromycyny oraz do zahamowania wytwarzania jej aktywnego metabolitu (14-hydroksyklarytromycyny). U pacjentów z prawidłową czynnością nerek nie stwarza to konieczności zmiany dawkowania, jednak u pacjentów z niewydolnością nerek należy zmniejszyć dawki podawanej klarytromycyny o 50% (jeśli klirens kreatyniny wynosi 30-60 ml/minutę) lub o 75% (jeśli klirens kreatyniny jest mniejszy niż 30 ml/minutę). W trakcie jednoczesnego stosowania z rytonawirem klarytromycyny nie należy podawać w dawce większej niż 1 g/dobę.
Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania klarytromycyny w okresie ciąży. Lek może być stosowany w ciąży jedynie w przypadkach, gdy w opinii lekarza korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania klarytromycyny w okresie karmienia piersią. Klarytromycyna przenika do mleka matki, dlatego należy zachować ostrożność stosując ją u kobiet karmiących piersią.
U pacjentów przyjmujących klarytromycynę doustnie obserwowano zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego (nudności, wymioty, zaburzenia trawienia, bóle brzucha, biegunkę). Występowały również bóle głowy, zaburzenia smaku oraz przemijające zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych. W rzadkich przypadkach obserwowano rzekomobłoniaste zapalenie jelit. W sporadycznych przypadkach występowały zaburzenia czynności wątroby - zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, zapalenie miąższu wątroby i/lub cholestatyczne zapalenie wątroby z objawami żółtaczki lub bez. Mogą one przybierać ciężką postać, jednak zazwyczaj są przemijające. W bardzo rzadkich przypadkach u pacjentów przyjmujących klarytromycynę obserwowano niewydolność wątroby prowadzącą do zgonu, jednak wiązano to z ciężką chorobą podstawową oraz lekami przyjmowanymi jednocześnie. Inne działania niepożądane, jakie obserwowano po doustnym podawaniu klarytromycyny, to: reakcje alergiczne: od lekkich reakcji skórnych (np. pokrzywka) po ciężkie (zespół Stevens-Johnsona, toksyczna nekroliza naskórka), obrzęk naczynioruchowy, reakcje anafilaktyczne; przemijające objawy ze strony OUN (zawroty głowy o różnym nasileniu, niepokój, bezsenność i koszmary senne, szumy uszne, stan splątania, zaburzenia orientacji, omamy, psychozy i depersonalizacja), przy czym związek przyczynowy tych objawów ze stosowaniem klarytromycyny nie został dowiedziony; przemijająca utrata słuchu (ustępuje ona zazwyczaj po odstawieniu leku); zaburzenia węchu i zaburzenia smaku (często występują one razem); bóle mięśni lub stawów; zapalenie języka, przebarwienie języka, zapalenie i grzybica jamy ustnej, przebarwienie zębów (które zazwyczaj ustępuje po oczyszczeniu zębów przez stomatologa); hipoglikemia (pojawia się rzadko, zwykle u pacjentów przyjmujących jednocześnie doustne leki przeciwcukrzycowe lub insulinę); leukopenia, trombocytopenia (występują w pojedynczych przypadkach); zaburzenia pracy serca - wydłużenie odstępu QT, częstoskurcz komorowy, częstoskurcz typu torsade de pointes (występują bardzo rzadko); zapalenie trzustki, drgawki, zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy, śródmiąższowe zapalenie nerek, niewydolność nerek (wszystkie te objawy występują bardzo rzadko). U pacjentów z upośledzeniem odporności (w tym z AIDS - zespołem nabytego upośledzenia odporności) leczonych klarytromycyną przez długi okres i w dużych dawkach z powodu zakaże wywołanych przez Mycobacterium często trudno jest odróżnić objawy zakażenia HIV lub chorób współistniejących w przebiegu tego zakażenia od ewentualnych działań niepożądanych wywołanych przez lek. U dorosłych pacjentów przyjmujących klarytromycynę w dawce 1 g/dobę najczęściej występowały następujące działania niepożądane: nudności, wymioty, zaburzenia smaku, bole brzucha, biegunka, wysypka skórna, bębnica, bóle głowy, zaparcia, zaburzenia słuchu oraz zwiększenie aktywności AspAT i AlAT w surowicy. W rzadkich przypadkach obserwowano u nich: duszność, bezsenność, suchość w jamie ustnej.
Po przedawkowaniu klarytromycyny wystąpić mogą objawy ze strony przewodu pokarmowego. U jednego pacjenta z chorobą afektywną dwubiegunową w wywiadzie, po doustnym przyjęciu 8 g klarytromycyny obserwowano zaburzenia psychiczne, zachowania paranoidalne, hipokaliemię i hipoksemię. Postępowanie po przedawkowaniu obejmuje usuwanie niewchłoniętego leku z przewodu pokarmowego (płukanie żołądka) oraz leczenie objawowe. Tak jak w przypadku innych antybiotyków makrolidowych, hemodializa i dializa otrzewnowa nie są skuteczne w leczeniu przedawkowania.
Klarytromycyna jest półsyntetyczną pochodną erytromycyny A, należącą do grupy antybiotyków makrolidowych. Jej działanie polega na przyłączaniu się do podjednostki 50 S rybosomów komórek wrażliwych bakterii i hamowaniu w ten sposób zależnej od RNA syntezy bakteryjnego białka. Spektrum działania przeciwbakteryjnego klarytromycyny jest szerokie i obejmuje wiele tlenowych i beztlenowych bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych. Minimalne stężenie hamujące (MIC) klarytromycyny jest około 2-krotnie mniejsze niż erytromycyny, a w badaniach przeprowadzonych na modelach zwierzęcych wykazano, że jej działanie jest 2-10-krotnie silniejsze niż erytromycyny.
1 tabl. powl. zawiera 250 mg lub 500 mg klarytromycyny.