Opis:
Leczenie epizodów dużej depresji. Leczenie zaburzenia lękowego z napadami lęku, z agorafobią lub bez agorafobii. Leczenie fobii społecznej. Leczenie zaburzenia lękowego uogólnionego. Leczenie zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego.
Nie udowodniono bezpieczeństwa stosowania dawek dobowych większych niż 20 mg. Escytalopram podaje się w pojedynczej dawce dobowej. Produkt leczniczy może być przyjmowany niezależnie od posiłków. Epizody dużej depresji: zazwyczaj stosowaną dawką jest 10 mg raz/dobę. W zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjenta na leczenie dawkę można zwiększyć maks. do 20 mg/dobę. Do uzyskania działania przeciwdepresyjnego konieczne jest zazwyczaj 2-4 tyg. Po ustąpieniu objawów wymagana jest kontynuacja leczenia przez co najmniej 6 m-cy w celu utrwalenia odpowiedzi terapeutycznej. Zaburzenie lękowe z napadami lęku, z agorafobią lub bez agorafobii: zaleca się stosowanie w pierwszym tygodniu dawki początkowej 5 mg, którą następnie zwiększa się do 10 mg/dobę. Dawkę można w dalszym stopniu zwiększać w zależności od indywidualnej reakcji pacjenta, maks. do 20 mg/dobę. Maks. skuteczność produktu leczniczego uzyskuje się po upływie około 3 m-cy. Leczenie trwa kilka m-cy. Fobia społeczna. Zwykle stosuje się 10 mg raz/dobę. Do ustąpienia objawów konieczne są na ogół 2-4 tyg. leczenia. Po tym czasie dawkę można zmniejszyć do 5 mg lub zwiększyć maks. do 20 mg, zależnie od indywidualnej odpowiedzi pacjenta na leczenie. Fobia społeczna jest chorobą przewlekłą i w celu utrwalenia odpowiedzi terapeutycznej zaleca się stosowanie leku przez 12 tyg. Oceniano długotrwałe (trwające 6 m-cy) leczenie pacjentów, u których uzyskano początkową odpowiedź na lek i można je rozważyć w indywidualnych przypadkach w celu zapobiegania nawrotowi objawów. Korzyści z leczenia należy oceniać regularnie. Fobia społeczna, to ścisły termin diagnostyczny szczególnego zaburzenia, którego nie należy mylić z nadmierną nieśmiałością. Leczenie farmakologiczne wskazane jest tylko wtedy, gdy zaburzenie to znacząco zakłóca aktywność zawodową i społeczną pacjenta. Nie oceniono pozycji takiego leczenia wobec terapii poznawczo-behawioralnej. Leczenie farmakologiczne stanowi część całościowej strategii terapeutycznej. Zaburzenie lękowe uogólnione: dawka początkowa wynosi 10 mg raz/dobę. Dawkę tę można zwiększyć maks. do 20 mg, zależnie od indywidualnej odpowiedzi pacjenta na leczenie. Oceniano długotrwałe (trwające co najmniej 6 m-cy) leczenie pacjentów otrzymujących dawkę 20 mg/dobę, u których uzyskano początkową odpowiedź na lek. Korzyści z leczenia oraz stosowaną dawkę należy oceniać regularnie. Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (ZOK): dawka początkowa wynosi 10 mg raz/dobę. Dawkę tę można zwiększyć maks. do 20 mg/dobę, zależnie od indywidualnej odpowiedzi pacjenta na leczenie. ZOK jest chorobą przewlekłą, dlatego pacjenci powinni być leczeni dostatecznie długo, aby zapewnić ustąpienie objawów. Korzyści z leczenia oraz stosowaną dawkę należy oceniać regularnie. Osoby w podeszłym wieku (>65 lat): dawka początkowa wynosi 5 mg raz/dobę. Dawkę tę można zwiększyć do 10 mg/dobę w zależności od uzyskanej odpowiedzi pacjenta na leczenie. Nie oceniano skuteczności escytalopramu w leczeniu fobii społecznej u pacjentów w podeszłym wieku. Dzieci i młodzież (w wieku poniżej 18 lat). Escytalopramu nie należy stosować w leczeniu dzieci i młodzieży poniżej 18 lat. Zaburzenia czynności nerek. U pacjentów z lekkimi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek dostosowanie dawki nie jest konieczne. U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (ClCr mniejszy niż 30 ml/min) zalecana jest ostrożność. Zaburzenia czynności wątroby. U pacjentów z lekkimi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby przez pierwsze 2 tyg. leczenia zaleca się podawanie dawki początkowej 5 mg/dobę. Dawkę tę można zwiększyć do 10 mg/dobę w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjenta. U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby zalecana jest ostrożność i szczególnie ostrożne stopniowe zwiększanie dawki. Pacjenci wolno metabolizujący leki z udziałem izoenzymu CYP2C19. U pacjentów wolno metabolizujących leki z udziałem izoenzymu CYP2C19 zaleca się stosowanie dawki początkowej 5 mg/dobę przez pierwsze 2 tyg. leczenia. Dawkę tę można zwiększyć do 10 mg/dobę w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjenta. Objawy odstawienia obserwowane po przerwaniu leczenia. Należy unikać nagłego odstawienia leku. Jeśli leczenie escytalopramem ma być przerwane, dawkę należy zmniejszać stopniowo przez co najmniej 1-2 tyg. w celu obniżenia ryzyka wystąpienia objawów odstawienia. Jeśli po zmniejszeniu dawki lub przerwaniu leczenia występują objawy źle tolerowane przez pacjenta, można rozważyć powrót do poprzednio stosowanej dawki. Następnie lekarz może kontynuować bardziej stopniowe zmniejszanie dawki.
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Jednoczesne leczenie niewybiórczymi, nieodwracalnymi inhibitorami MAO jest przeciwwskazane ze względu na ryzyko zespołu serotoninowego z pobudzeniem, drżeniem, hipertermią, itd. Jednoczesne stosowanie escytalopramu i odwracalnych inhibitorów MAO typu A (np. moklobemidu) lub odwracalnego niewybiórczego inhibitora MAO – linezolidu jest przeciwwskazane ze względu na ryzyko wywołania zespołu serotoninowego. Stosowanie escytalopramu jest przeciwwskazane u pacjentów z wydłużeniem odstępu QT lub z wrodzonym zespołem wydłużonego odstępu QT. Przeciwwskazane jest stosowanie escytalopramu jednocześnie z produktami leczniczymi, które wydłużają odstęp QT.
Następujące specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności odnoszą się do selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (ang. - SSRI), jako grupy terapeutycznej. Escytalopram nie powinien być stosowany w leczeniu dzieci i młodzieży poniżej 18 lat. W badaniach klinicznych zachowania samobójcze (próby samobójcze oraz myśli samobójcze) i wrogość (głównie agresja, zachowania opozycyjne i złość) były obserwowane częściej u dzieci i młodzieży leczonych lekami przeciwdepresyjnymi niż w grupie otrzymującej placebo. Jeśli jednak na podstawie potrzeby klinicznej podjęta zostanie decyzja o leczeniu, pacjent powinien być uważnie obserwowany, czy nie występują u niego objawy samobójcze. Ponadto brak danych dotyczących bezpieczeństwa długotrwałego stosowania leku u dzieci i młodzieży oraz jego wpływu na wzrastanie, dojrzewanie, rozwój poznawczy i behawioralny. U niektórych pacjentów z zaburzeniem lękowym z napadami lęku może nastąpić nasilenie objawów lękowych w początkowym okresie stosowania leków przeciwdepresyjnych. Ta paradoksalna reakcja ustępuje zazwyczaj w ciągu 2 tyg. dalszego leczenia. W celu zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia stanów lękowych zaleca się stosowanie małej dawki początkowej. Stosowanie escytalopramu należy przerwać, jeśli u pacjenta wystąpią po raz 1-szy drgawki lub u pacjentów z rozpoznaną wcześniej padaczką zwiększy się częstość napadów drgawkowych. Należy unikać stosowania leków z grupy SSRI u pacjentów z nieustabilizowaną padaczką, a stan pacjentów z padaczką wyrównaną farmakologicznie należy starannie kontrolować. Leki z grupy SSRI należy stosować ostrożnie u pacjentów z manią lub hipomanią w wywiadzie. Leki z grupy SSRI należy odstawić w przypadku wystąpienia fazy maniakalnej. U chorych na cukrzycę stosowanie leków z grupy SSRI może zaburzać kontrolę glikemii, powodując hipoglikemię lub hiperglikemię. Może być konieczne dostosowanie dawki insuliny i/lub doustnych leków przeciwcukrzycowych. Depresja jest związana ze zwiększonym ryzykiem myśli samobójczych, samookaleczenia oraz samobójstwa (zachowań związanych z samobójstwem). Ryzyko to utrzymuje się do czasu uzyskania wyraźnej remisji. Ponieważ poprawa może nie nastąpić w ciągu kilku 1-szych tyg. leczenia lub dłużej, pacjentów należy poddać ścisłej obserwacji do czasu wystąpienia poprawy. Z doświadczeń klinicznych wynika, że ryzyko samobójstwa może zwiększyć się we wczesnym etapie powrotu do zdrowia. Inne zaburzenia psychiczne, w których stosuje się escytalopram, również mogą się wiązać ze zwiększeniem ryzyka zdarzeń związanych z samobójstwem. Ponadto zaburzenia te mogą przebiegać z dużym zaburzeniem depresyjnym. Dlatego podczas leczenia pacjentów z innymi zaburzeniami psychicznymi należy zachować takie same środki ostrożności, co podczas leczenia pacjentów z dużym zaburzeniem depresyjnym. Pacjenci z zachowaniami samobójczymi w wywiadzie lub pacjenci wykazujący przed rozpoczęciem leczenia znacznego stopnia skłonności samobójcze, należą do grupy zwiększonego ryzyka myśli samobójczych lub prób samobójczych i należy ich poddać ścisłej obserwacji w trakcie leczenia. Metaanaliza kontrolowanych placebo badań klinicznych nad lekami przeciwdepresyjnymi, stosowanymi u dorosłych pacjentów z zaburzeniami psychicznymi, wykazała zwiększone w porównaniu z placebo ryzyko zachowań samobójczych u pacjentów poniżej 25 lat, przyjmujących leki przeciwdepresyjne. W trakcie leczenia, zwłaszcza na początku terapii i po zmianie dawki, należy ściśle obserwować pacjentów, szczególnie z grupy zwiększonego ryzyka. Pacjentów (oraz ich opiekunów) należy uprzedzić o konieczności zwrócenia uwagi na każdy objaw klinicznego nasilenia choroby, wystąpienie zachowań lub myśli samobójczych oraz nietypowych zmian w zachowaniu, a w razie ich wystąpienia, o konieczności niezwłocznego zwrócenia się do lekarza. Akatyzja i niepokój psychoruchowy. Stosowanie leków z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (ang. SNRI) wiąże się z występowaniem akatyzji, która charakteryzuje się subiektywnie nieprzyjemnym lub denerwującym poczuciem wewnętrznego niepokoju i koniecznością poruszania się, często z niemożnością spokojnego siedzenia lub stania. Objawy te występują najczęściej w 1-szych kilku tyg. leczenia. U pacjentów, u których występuje akatyzja, zwiększanie dawki może być szkodliwe. Podczas stosowania leków z grupy SSRI rzadko opisywano hiponatremię, spowodowaną prawdopodobnie nieprawidłowym wydzielaniem hormonu antydiuretycznego (ang. SIADH) i na ogół ustępującą po przerwaniu leczenia. Należy zachować ostrożność u pacjentów z grup ryzyka, takich jak osoby w podeszłym wieku, pacjenci z marskością wątroby lub pacjenci otrzymujący escytalopram w skojarzeniu z innymi lekami powodującymi hiponatremię. Istnieją doniesienia o występowaniu podczas stosowania leków z grupy SSRI nieprawidłowych krwawień śródskórnych, takich jak wybroczyny i plamica. U pacjentów leczonych SSRI zalecana jest ostrożność, szczególnie w przypadku jednoczesnego stosowania doustnych leków przeciwzakrzepowych, leków wpływających na czynność płytek krwi (np. atypowych leków przeciwpsychotycznych i pochodnych fenotiazyny, większości trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, ASA i NLPZ, tyklopidyny i dipirydamolu) oraz u pacjentów z rozpoznaną skłonnością do krwawień. Doświadczenie kliniczne dotyczące jednoczesnego stosowania leków z grupy SSRI i elektrowstrząsów jest ograniczone, dlatego zalecane jest zachowanie ostrożności. Na ogół nie zaleca się leczenia skojarzonego escytalopramem i inhibitorami MAO-A ze względu na ryzyko zespołu serotoninowego. Zaleca się ostrożność w przypadku jednoczesnego stosowania escytalopramu z produktami leczniczymi o działaniu serotoninergicznym, takimi jak sumatryptan lub inne tryptany, tramadol oraz tryptofan. Rzadko opisywano występowanie zespołu serotoninowego u pacjentów stosujących leki z grupy SSRI w skojarzeniu z lekami o działaniu serotoninergicznym. Na możliwość rozwoju tego zespołu wskazuje jednoczesne wystąpienie objawów takich, jak pobudzenie psychoruchowe, drżenie mięśniowe, mioklonie i hipertermia. W przypadku wystąpienia takich objawów, lek z grupy SSRI i lek serotoninergiczny należy natychmiast odstawić oraz wdrożyć leczenie objawowe. Jednoczesne stosowanie leku z grupy SSRI i produktów ziołowych zawierających dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) może zwiększać częstość działań niepożądanych. Po przerwaniu leczenia, zwłaszcza nagłym, często występują objawy z odstawienia. W badaniach klinicznych działania niepożądane obserwowane po przerwaniu leczenia występowały u około 25% pacjentów leczonych escytalopramem i u 15% pacjentów przyjmujących placebo. Ryzyko objawów z odstawienia może zależeć od kilku czynników obejmujących czas trwania leczenia, stosowaną dawkę i szybkość jej zmniejszania. Do najczęściej zgłaszanych działań niepożądanych należą: zawroty głowy, zaburzenia czucia (w tym parestezje i uczucie porażenia prądem), zaburzenia snu (w tym bezsenność i intensywne marzenia senne), pobudzenie psychoruchowe lub lęk, nudności i/lub wymioty, drżenie mięśniowe, splątanie, pocenie się, bóle głowy, biegunka, kołatanie serca, chwiejność emocjonalna, drażliwość i zaburzenia widzenia. Na ogół objawy te są łagodne do umiarkowanych, jednak u niektórych pacjentów mogą być ciężkie. Zazwyczaj występują w ciągu kilku pierwszych dni po odstawieniu leku, ale istnieją bardzo rzadkie doniesienia o wystąpieniu takich objawów u pacjentów, którzy przez nieuwagę pominęli dawkę leku. Objawy te przeważnie ustępują samoistnie, zazwyczaj w ciągu 2 tyg., chociaż u części osób występowanie ich może się przedłużać (2-3 m-cy lub dłużej). Dlatego podczas odstawiania escytalopramu zalecane jest stopniowe zmniejszanie dawki w ciągu kilku tyg. lub m-cy, w zależności od potrzeb pacjenta. Ze względu na ograniczone doświadczenia kliniczne, zalecane jest zachowanie ostrożności u pacjentów z chorobą wieńcową. Stwierdzono, że escytalopram powoduje zależne od dawki wydłużenie odstępu QT. W okresie po wprowadzeniu escytalopramu do obrotu opisywano przypadki wydłużenia odstępu QT i komorowych zaburzeń rytmu serca, w tym zaburzeń typu torsade de pointes. Dotyczyły one głównie kobiet, pacjentów z hipokaliemią lub istniejącym wydłużeniem odstępu QT albo z innymi chorobami serca. Zaleca się ostrożność u pacjentów z istotną bradykardią, u pacjentów po niedawno przebytym zawale mięśnia sercowego lub z nieskompensowaną niewydolnością serca. Przed rozpoczęciem leczenia escytalopramem należy wyrównać zaburzenia elektrolitowe, takie jak hipokaliemia i hipomagnezemia, ze względu na zwiększone ryzyko złośliwych arytmii. U pacjentów ze stabilną chorobą serca należy rozważyć wykonanie badania EKG przed rozpoczęciem leczenia. Jeśli podczas leczenia escytalopramem wystąpią objawy zaburzeń czynności serca, leczenie należy przerwać i wykonać badanie EKG. Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, w tym escytalopram, mogą wpływać na wielkość źrenic, powodując ich rozszerzenie. Działanie to może prowadzić do zwężenia kąta przesączania, zwiększenia ciśnienia w gałce ocznej i jaskry z zamkniętym kątem, zwłaszcza u pacjentów z predyspozycjami do rozwoju jaskry. Dlatego escytalopram należy stosować ostrożnie u pacjentów z rozpoznaną jaskrą z zamkniętym kątem lub jaskrą w wywiadzie. Ten produkt leczniczy zawiera laktozę. Nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadkimi zaburzeniami metabolicznymi przebiegającymi z nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub złym wchłanianiem glukozy-galaktozy. Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu escytalopramu na zdolność prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn. Wprawdzie wykazano, że escytalopram nie wpływa na funkcje intelektualne i psychoruchowe, jednak wszystkie leki psychoaktywne mogą zaburzać zdolność osądu lub sprawność. Pacjentów należy poinformować o potencjalnym ryzyku wpływu leku na zdolność prowadzenia samochodu lub obsługiwania maszyn.
Interakcje farmakodynamiczne. Leczenie skojarzone przeciwwskazane. Opisywano przypadki ciężkich reakcji u pacjentów otrzymujących lek z grupy SSRI w skojarzeniu z niewybiórczym, nieodwracalnym inhibitorem MAO oraz u pacjentów, którzy niedawno zakończyli stosowanie leku z grupy SSRI i rozpoczęli stosowanie inhibitorów MAO. W niektórych przypadkach u pacjenta rozwijał się zespół serotoninowy. Stosowanie escytalopramu w skojarzeniu z niewybiórczymi, nieodwracalnymi inhibitorami MAO jest przeciwwskazane. Podawanie escytalopramu można rozpocząć po 14 dniach od zakończenia leczenia nieodwracalnym inhibitorami MAO. Między odstawieniem escytalopramu a rozpoczęciem leczenia niewybiórczym, nieodwracalnym inhibitorami MAO należy zachować przerwę co najmniej 7 dni. Ze względu na ryzyko zespołu serotoninowego skojarzone leczenie escytalopramem i inhibitorem MAO-A, takim jak moklobemid, jest przeciwwskazane. Jeśli leczenie skojarzone okaże się konieczne, należy je rozpocząć stosując najmniejsze zalecane dawki i szczególnie starannie kontrolować stan kliniczny pacjenta. Linezolid (antybiotyk) jest odwracalnym, niewybiórczym inhibitorem MAO i nie powinien być podawany pacjentom leczonym escytalopramem. Jeśli leczenie skojarzone jest konieczne, należy go podawać w minimalnych dawkach i pod ścisłą obserwacją kliniczną. W przypadku leczenia skojarzonego z selegiliną (nieodwracalnym inhibitorem MAO-B) wymagana jest ostrożność ze względu na ryzyko rozwoju zespołu serotoninowego. Podawanie selegiliny w dawkach do 10 mg/dobę razem z racemicznym cytalopramem było bezpieczne. Nie przeprowadzono badań farmakokinetycznych i farmakodynamicznych escytalopramu stosowanego w skojarzeniu z innymi produktami leczniczymi, które wydłużają odstęp QT. Nie można jednak wykluczyć ich addytywnego działania. Dlatego przeciwwskazane jest stosowanie escytalopramu z produktami leczniczymi wydłużającymi odstęp QT, takimi jak leki przeciwarytmiczne klasy IA i III, leki przeciwpsychotyczne (np. pochodne fenotiazyny, pimozyd, haloperydol), trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, niektóre leki przeciwbakteryjne (np. sparfloksacyna, moksyfloksacyna, dożylnie podawana erytromycyna, pentamidyna), leki przeciwmalaryczne (zwłaszcza halofantryna), niektóre leki przeciwhistaminowe (astemizol, mizolastyna). Leczenie skojarzone wymagające zastosowania środków ostrożności. Jednoczesne stosowanie z produktami leczniczymi o działaniu serotoninergicznym (np. tramadolem, sumatryptanem i innymi tryptanami) może prowadzić do zespołu serotoninowego. Leki z grupy SSRI mogą obniżać próg drgawkowy. Zalecana jest ostrożność w przypadku jednoczesnego stosowania innych produktów leczniczych, które również mogą obniżać próg drgawkowy (takich jak leki przeciwdepresyjne [trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, SSRI], neuroleptyki (pochodne fenotiazyny, tioksantenu i butyrofenonu), meflochina, bupropion i tramadol). Istnieją doniesienia o zwiększeniu działania farmakologicznego po podaniu leku z grupy SSRI razem z litem lub tryptofanem. Dlatego należy zachować ostrożność, podejmując leczenie skojarzone lekami z grupy SSRI i wymienionymi produktami leczniczymi. Jednoczesne stosowanie leków z grupy SSRI i preparatów ziołowych zawierających dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) może zwiększać częstość występowania działań niepożądanych. Stosowanie escytalopramu w skojarzeniu z doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi może zmieniać ich działanie przeciwzakrzepowe. Pacjentom otrzymującym doustne leki przeciwzakrzepowe należy zapewnić staranną kontrolę parametrów układu krzepnięcia podczas rozpoczynania lub zakończenia leczenia escytalopramem. Jednoczesne stosowanie NLPZ może zwiększyć skłonność do krwawień. Nie są spodziewane interakcje farmakodynamiczne ani farmakokinetyczne między escytalopramem a alkoholem. Jednak podobnie jak w przypadku innych leków psychotropowych, jednoczesne stosowanie z alkoholem nie jest zalecane. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania produktów leczniczych powodujących hipokaliemię i/lub hipomagnezemię ze względu na zwiększone ryzyko złośliwych arytmii. Interakcje farmakokinetyczne. Metabolizm escytalopramu przebiega głównie z udziałem izoenzymu CYP2C19. Możliwe, że również izoenzymy CYP3A4 i CYP2D6 uczestniczą w metabolizmie escytalopramu, ale w mniejszym stopniu. Przemiany głównego metabolitu S-DCT (demetylowanego escytalopramu) prawdopodobnie są częściowo katalizowane przez CYP2D6. Jednoczesne podawanie escytalopramu z omeprazolem (inhibitorem CYP2C19) w dawce 30 mg raz/dobę powodowało umiarkowane (o około 50%) zwiększenie stężenia escytalopramu w osoczu. Jednoczesne podawanie escytalopramu z cymetydyną (inhibitorem aktywności enzymatycznej o umiarkowanej sile działania) w dawce 400 mg 2x/dobę powodowało umiarkowane (o około 70%) zwiększenie stężenia escytalopramu w osoczu. Zaleca się zachowanie ostrożności podczas jednoczesnego stosowania obu leków. Może być konieczne dostosowanie dawki. Z tego względu należy zachować ostrożność, stosując escytalopram w skojarzeniu z inhibitorami CYP2C19 (np. omeprazolem, ezomeprazolem, fluwoksaminą, lanzoprazolem, tyklopidyną) lub cymetydyną. Może być konieczne zmniejszenie dawki escytalopramu na podstawie obserwacji działań niepożądanych w trakcie leczenia skojarzonego. Escytalopram jest inhibitorem enzymu CYP2D6. Zaleca się ostrożność podczas stosowania escytalopramu w skojarzeniu z innymi produktami leczniczymi, które są metabolizowane głównie z udziałem tego enzymu i charakteryzują się wąskim przedziałem terapeutycznym, takimi jak flekainid, propafenon i metoprolol (kiedy jest stosowany w niewydolności serca) lub niektóre leki działające na OUN, metabolizowane głównie przez CYP2D6, np. leki przeciwdepresyjne, takie jak dezypramina, klomipramina i nortryptylina lub leki przeciwpsychotyczne, takie jak rysperydon, tiorydazyna i haloperydol. Może być konieczne dostosowanie dawki. Jednoczesne podawanie z dezypraminą lub metoprololem w obu przypadkach powodowało 2-krotne zwiększenie stężeń tych 2 substratów CYP2D6 w osoczu. Badania in vitro wykazały, że escytalopram może również powodować niewielkie zahamowanie aktywności CYP2C19. Zalecane jest zachowanie ostrożności podczas równoczesnego stosowania leków metabolizowanych przez CYP2C19.
Dostępne dane kliniczne dotyczące stosowania escytalopramu u kobiet w ciąży są ograniczone. W przeprowadzonych na szczurach badaniach toksycznego wpływu na reprodukcję obserwowano szkodliwe działanie na rozwój zarodka i płodu, ale nie odnotowano zwiększonej częstości wad rozwojowych. Escytalopramu nie należy stosować w okresie ciąży, jeśli nie jest to bezwzględnie konieczne i tylko po dokładnym rozważeniu stosunku korzyści do ryzyka. Należy obserwować stan noworodka, jeśli matka przyjmowała escytalopram w późnym okresie ciąży, zwłaszcza w III trymestrze. Należy unikać gwałtownego odstawiania leku w okresie ciąży. U noworodków matek, które przyjmowały leki z grupy SSRI i SNRI w późnym okresie ciąży, mogą występować następujące objawy: niewydolność oddechowa, sinica, bezdech, napady drgawkowe, niestabilna temperatura ciała, trudności w karmieniu, wymioty, hipoglikemia, wzmożone lub osłabione napięcie mięśniowe, wzmożenie odruchów, drżenie mięśniowe, niepokój ruchowy, drażliwość, ospałość, nieustanny płacz, senność i zaburzenia snu. Objawy te mogą być spowodowane działaniem serotoninergicznym leku lub objawami z odstawienia. W większości przypadków powikłania pojawiają się bezpośrednio po porodzie lub niedługo po nim (<24 h). Dane epidemiologiczne wskazują, że stosowanie leków z grupy SSRI w ciąży, zwłaszcza w jej późnym okresie, może zwiększać ryzyko przetrwałego nadciśnienia płucnego u noworodków (ang. PPHN). Obserwowane ryzyko wynosiło około 5 przypadków na 1000 ciąż, podczas gdy w ogólnej populacji PPHN występuje w 1-2 na 1000 ciąż. Można się spodziewać, że escytalopram będzie przenikał do mleka kobiecego. Z tego względu nie zaleca się karmienia piersią w trakcie leczenia. Badania na zwierzętach wykazały, że cytalopram może wpływać na jakość nasienia. Z opisów przypadków zastosowania niektórych leków z grupy SSRI u ludzi wynika, że działanie to jest odwracalne. Dotychczas nie zaobserwowano wpływu na płodność u ludzi.
Działania niepożądane występują najczęściej w 1-2 tyg. leczenia, a ich nasilenie i częstość zazwyczaj zmniejszają się w trakcie dalszego leczenia. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (nieznana) małopłytkowość. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) reakcja anafilaktyczna. Zaburzenia endokrynologiczne: (nieznana) nieprawidłowe wydzielanie ADH. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (często) zmniejszenie lub zwiększenie łaknienia, zwiększenie mc.; (niezbyt często) zmniejszenie mc.; (nieznana) hipotermia, jadłowstręt. Zaburzenia psychiczne: (często) lęk, niepokój psychoruchowy, nieprawidłowe marzenia senne zmniejszenie popędu płciowego u kobiet i mężczyzn, anorgazmia u kobiet; (niezbyt często) bruksizm, pobudzenie, nerwowość, napady paniki, stan splątania; (rzadko) agresja, depersonalizacja, omamy; (nieznana) mania, myśli i zachowania samobójcze. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) ból głowy; (często) bezsenność, senność, zawroty głowy, parestezje, drżenie; (niezbyt często) zaburzenia smaku, zaburzenia snu, omdlenie; (rzadko) zespół serotoninowy; (nieznana) dyskinezy, zaburzenia ruchu, drgawki, niepokój psychoruchowy/ akatyzja. Zaburzenia oka: (niezbyt często) rozszerzenie źrenic, zaburzenia widzenia. Zaburzenia ucha i błędnika: (niezbyt często) szumy uszne. Zaburzenia serca: (niezbyt często) tachykardia; (rzadko) bradykardia; (nieznana) wydłużenie odstępu QT w EKG, komorowe zaburzenia rytmu serca, w tym typu torsade de pointes. Zaburzenia naczyniowe: (nieznana) niedociśnienie ortostatyczne. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (często) zapalenie zatok, ziewanie; (niezbyt często) krwawienie z nosa. Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) nudności; (często) biegunka, zaparcie, wymioty, suchość błony śluzowej jamy ustnej; (niezbyt często) krwawienia z przewodu pokarmowego (w tym z odbytnicy). Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (nieznana) zapalenie wątroby, nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) zwiększona potliwość; (niezbyt często) pokrzywka, łysienie, wysypka, świąd; (nieznana) wybroczyny podskórne, obrzęk naczynioruchowy. Zaburzenia mięśniowoszkieletowe i tkanki łącznej: (często) bóle stawów, bóle mięśni. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (nieznana) zatrzymanie moczu. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (często) mężczyźni: zaburzenia wytrysku, impotencja; (niezbyt często) kobiety: krwawienia maciczne bez związku z miesiączką, nadmiernie obfite miesiączki; (nieznana) mlekotok, mężczyźni: priapizm. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) zmęczenie, gorączka; (niezbyt często) obrzęki. W okresie po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu notowano przypadki wydłużenia odstępu QT i komorowych zaburzeń rytmu serca, w tym zaburzeń typu torsade de pointes. Dotyczyły one głównie kobiet, pacjentów z hipokaliemią, z istniejącym wydłużeniem odstępu QT lub pacjentów z innymi chorobami serca. Badania epidemiologiczne przeprowadzone głównie z udziałem pacjentów co najmniej 50 lat wykazały zwiększone ryzyko złamań kości związane ze stosowaniem leków z grupy SSRI i trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. Mechanizm powstawania tego ryzyka nie jest znany. Odstawienie leków z grupy SSRI/SNRI (zwłaszcza nagłe) często powoduje objawy z odstawienia. Do najczęściej opisywanych reakcji należą: zawroty głowy, zaburzenia czucia (w tym parestezje i odczucie przypominające wstrząs elektryczny), zaburzenia snu (w tym bezsenność i intensywne marzenia senne), pobudzenie psychoruchowe lub lęk, nudności i/lub wymioty, drżenie, splątanie, pocenie się, bóle głowy, biegunka, kołatanie serca, chwiejność emocjonalna, drażliwość i zaburzenia widzenia. Na ogół zdarzenia te mają lekkie lub umiarkowane nasilenie i ustępują samoistnie, ale u niektórych pacjentów ich przebieg może być ciężki i/lub przedłużony. Dlatego w przypadku, gdy leczenie escytalopramem nie jest już konieczne, zaleca się stopniowe odstawianie leku metodą zmniejszania dawki.
Dane kliniczne dotyczące przedawkowania escytalopramu są ograniczone i w wielu przypadkach
obejmują jednoczesne przedawkowanie innych leków. W większości przypadków objawy były
nieznacznie nasilone lub nie występowały. Przypadki zgonów były rzadko opisywane po
przedawkowaniu samego escytalopramu; większość przypadków obejmowała równoczesne
przedawkowanie innych leków. Sam escytalopram w dawkach od 400 do 800 mg nie powodował
ciężkich objawów. Objawy opisane w doniesieniach dotyczących przedawkowania escytalopramu obejmują reakcje
związane głównie z działaniem na ośrodkowy układ nerwowy (od zawrotów głowy, drżenia
mięśniowego i pobudzenia do rzadkich przypadków zespołu serotoninowego, drgawek i śpiączki), na
przewód pokarmowy (nudności i [lub] wymioty) i układ krążenia (niedociśnienie tętnicze,
tachykardia, wydłużenie odstępu QT i zaburzenia rytmu serca) oraz zaburzenia gospodarki wodnoelektrolitowej
(hipokaliemia, hiponatremia). Brak swoistej odtrutki. Należy zapewnić i utrzymywać drożność dróg oddechowych, zapewnić
odpowiednią podaż tlenu i czynność układu oddechowego. Należy rozważyć płukanie żołądka
i podanie węgla aktywowanego. Płukanie żołądka należy wykonać możliwie najszybciej po doustnym
przyjęciu leku. Zalecane jest monitorowanie czynności serca i parametrów życiowych oraz
zastosowanie ogólnego leczenia objawowego i podtrzymującego.
W razie przedawkowania produktu leczniczego należy kontrolować zapis EKG u pacjentów
z zastoinową niewydolnością serca i (lub) bradyarytmią, pacjentów stosujących jednocześnie leki
wydłużające odstęp QT lub pacjentów z zaburzeniami metabolizmu, np. z zaburzeniami czynności
wątroby.
Escytalopram jest wybiórczym inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny (5-HT) z dużym powinowactwem do głównego miejsca wiążącego. Wiąże się również z miejscem allosterycznym transportera serotoniny, ale z 1000 razy mniejszym powinowactwem. Escytalopram nie wykazuje lub ma niewielkie powinowactwo do szeregu receptorów, w tym 5-HT1A, 5-HT2, receptorów dopaminergicznych D1 i D2, receptorów adrenergicznych α1, α2 i β, histaminowych H1, cholinergicznych typu muskarynowego, benzodiazepinowych i opioidowych. Hamowanie wychwytu zwrotnego serotoniny jest jedynym prawdopodobnym mechanizmem, wyjaśniającym farmakologiczne i kliniczne działanie escytalopramu.
1 tabl. powl. zawiera 5 mg, 10 mg, 15 mg lub 20 mg escytalopramu (w postaci szczawianu).