Leki 75+: komunikat dla pracowników POZ i farmaceutów

W komunikacie skierowanym do lekarzy i pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) oraz farmaceutów minister zdrowia przedstawił zasady wystawiania i realizacji recept na bezpłatne leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne dla pacjentów, którzy ukończyli 75 lat.

Do otrzymania bezpłatnych leków są uprawnieni pacjenci, o których mowa w art. 43a ust. 1 o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) – od dnia 75. urodzin. Recepta na bezpłatne leki może być wystawiona najwcześniej w tym dniu.

Kto może wystawić receptę na bezpłatne leki

Recepty na bezpłatne leki mogą wystawiać wyłącznie:

1. uprawnieni lekarze podstawowej opieki zdrowotnej (POZ);
2. uprawnione pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej;
3. lekarze wypisujący recepty pro auctore i pro familiae.

Jacy lekarze nie są uprawnieni do wystawiania recept na bezpłatne leki

Lekarze, którzy nie są uprawnieni do wystawiania pacjentom recept na bezpłatne leki, to m.in.:

1. lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, którzy wystawiają recepty w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej;
2. lekarze zatrudnieni lub wykonujący zawód u świadczeniodawcy udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju podstawa opieka zdrowotna, którzy nie posiadają statusu lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, o którym mowa w art. 55 ust. 2a ustawy o świadczeniach. Recept tych nie będą więc wystawiać np. lekarze bez specjalizacji, którzy wspomagają działalność świadczeniodawcy, lub lekarze innych specjalizacji niż wymienione w art. 55 ust. 2a ustawy o świadczeniach zatrudnieni u świadczeniodawcy udzielającego świadczeń w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna;
3. lekarze podstawowej opieki zdrowotnej nie mogą wystawiać recept na bezpłatne leki pacjentom, którzy nie są przypisani ani do ich listy aktywnej, ani do listy aktywnej świadczeniodawcy, u którego są zatrudnieni lub wykonują zawód. Dotyczy to np. świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych seniorowi w podróży przez lekarza, który na co dzień nie opiekuje się nim w ramach POZ. Wyjątkiem od tej zasady jest wystawianie recept seniorom spoza listy aktywnej w ramach zastępstwa lekarza POZ (sytuacja omówiona poniżej).

Gdy nie ma lekarza POZ, który opiekuje się na co dzień seniorem

Recepty na bezpłatne leki mogą być wystawiane seniorom przez uprawnionych lekarzy POZ, którzy udzielają świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej u danego świadczeniodawcy. To oznacza, że uprawniony lekarz POZ może wystawić taką receptę seniorowi spoza swojej listy aktywnej, jeżeli jest on pacjentem innego lekarza POZ zatrudnionego albo wykonującego zawód u tego samego świadczeniodawcy.

Inaczej mówiąc, jeżeli lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, którego senior wybrał (składając deklarację), jest np. nieobecny, recepty na bezpłatne leki może mu wystawić inny lekarz POZ zatrudniony albo wykonujący zawód u tego samego świadczeniodawcy lub lekarz POZ zastępujący w udzielaniu świadczeń nieobecnego lekarza. Dotyczy to także sytuacji zastępstwa, gdy lekarz POZ, który prowadzi samodzielnie indywidualną praktykę lekarską, ma urlop lub jest chory.

Jak prawidłowo wypisać receptę na bezpłatne leki

Na receptach na bezpłatne leki w polu „kod uprawnień dodatkowych” należy wpisać symbol S. W przypadku zbiegu uprawnienia S z innym uprawnieniem dodatkowym należy wpisać oba kody uprawnień. W polu „odpłatność” należy wpisać poziom odpłatności, z jakim lek byłby ordynowany w przypadku refundacji na zasadach ogólnych (czyli R lub 30% lub 50%).

W jakich wskazaniach przysługują bezpłatne leki

Przysługują one uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.

Jakie są zasady realizacji recept na bezpłatne leki

Jeśli pacjent przedstawi receptę oznaczoną w polu „kod uprawnień dodatkowych” symbolem S, farmaceuta ma obowiązek wydać przepisane na niej leki w wariancie finansowym, który jest najkorzystniejszy dla pacjenta. Czyli:

1. leki przepisane jako refundowane, które znajdują się w wykazie bezpłatnych leków, są wydawane bezpłatnie;
2. w przypadku zbiegu uprawnień dodatkowych leki są wydawane w najkorzystniejszym dla pacjenta wariancie finansowym.

Czy farmaceuta może wpisać kod S na recepcie

Farmaceuta nie ma możliwości wpisania na recepcie kodu uprawnienia dodatkowego określonego symbolem S. Dlatego lekarz wystawiający receptę uprawnionemu seniorowi powinien koniecznie pamiętać o wpisaniu w polu „kod uprawnień dodatkowych” symbolu S.

Pełna treść komunikatu ministra zdrowia znajduje się na stronach resortu [plik pdf]

Źródło: Ministerstwo Zdrowia